Frida Kalo kao simbol ljubavi i bola

 

FRIDA KALO kao simbol ljubavi i bola

O životu i umetnosti meksičke slikarke Fride Kalo

 

Život meksičke slikarke Fride Kalo obeležila je saobraćajna nesreća, fatalna ljubav prema suprugu slikaru Dijegu Riveri i umetnost u duhu slobode i Meksika. Na slikarsko platno, Frida Kalo je prenosila sav svoj bol prouzrokovan teškim zdravstvenim stanjem, gubitkom bebe i suprugovim neverstvom.

Frida Kalo (Frida Kahlo) je rođena 1907 godine kao treća, od četiri ćerke Matilde i Giljerma Kaloa. Još kao šestogodišnjakinja oboleva od dečije paralize i zbog toga dobija nadimak Frida drvena noga. U zrelijem dobu, Frida Kalo nastoji da taj svoj nedostak prikrije pantalonama i dugačkim meksičkim suknjama. U srednjoj školi, Frida počinje da ispoljava svoj revolucionarni duh. Naime, ona se priključuje pokretu Kućaćac, koji je podržavao socijalističko-nacionalističke ideje.

1925. godine, slikarka biva životno ugrožena, usred saobraćajne nesreće autobusa u kome je ona bila i tramvaja. U bolnici grafitnom olovkom crta ovaj momenat i tako nastaje crtež Nesreća.

U ovom periodu se razvija njen talenat za slikarstvo. U njenom stvaralaštvu dominiraju autoportreti. Kasnije je izjavila da je slikala sebe, jer se osećala usamljenom. Kroz svoje portrete, ova meksička umetnica izražava svoju bol i ruši tabue povodom prikazivanja ženskog tela i seksualnosti.

Nakon oporavka priključuje se  grupi kubanskog komuniste Hulija Melje, prijatelja jednog od poznatih fotografa Tine Modoti. Tina Modoti upoznala je tada već priznatog slikara Dijega Riveru i Fridu Kalo. Frida oduševljena njegovim likom i delom, pokazuje mu radove da ih oceni. Dijego je u Fridi video talentovanu slikarku i ubrzo se između njih rodila ljubav. Nakon njihovog venčanja, na Fridinim slikama se zapaža uticaj Rivere. Okreće se tradicionalnoj, meksičkoj kulturi, pronalazi inspiraciju u stilu retabloa tj. u slikama hrišćanskih svetaca i mučenika. Jedna od takvih slika je i Autoportret sa ogrlicom na kome slika sebe sa vencom od trnja oko vrata, sličan onom oko Isusove glave na raspeću.

Svojim stilom želela je sebe da prikaže kao snažnu i nezavisnu ženu. Poznata je po spojenim obrvama i nausnicama koje nije uklanjala. 1930. godine ostaje u drugom stanju, ali usled lošeg zdravstvenog stanja, biva primorana da abortira. 1932. doživljava spontani pobačaj koji ostavlja neizbrisiv trag na njoj. Ovaj strašan događaj izrazila je kroz svoja dela kao što su litografija Frida i abortus ili  Leteći krevet, slika na kojoj je prikazana slikarka u lokvi krvi na bolničkom krevetu dok se oko nje širi veliko prostranstvo, a u daljini se vide industrijski objekti.

U daljem periodu  naslikala je samo dve slike, među njima sliku Nekoliko sitnih uboda, inspirisanu monstruoznim zločinom gde je muž ubio ženu pravdajući se da je to bilo samo „nekoliko sitnih uboda“. Na slici dominira razmazana krv kao i dve centralne figure muža i žene. Iza svega se krila kriza u koju je zapao njen brak sa Riverom. Dijego Rivera je imao brojne afere,a među njima se posebno istakla ona sa Fridinom sestrom Kristinom. Svoj bol usled razvoda prenela je na sliku Dve Fride, gde slika sebe u tehuanskoj nošnji  kao još udatu ženu i kraj nje sebe u evropskoj garderobi. Obema Fridama se na grudima vidi srce, samo što  „evropska“ Frida ozbiljno krvari, čime je očigledno htela da prikaže patnju koju je pretrpela zbog razvoda. Njene slike najbolji su dokaz velike ljubavi koju je osećala prema Riveri.

Frida Kalo ne ostaje dužna bivšem suprugu, te se upušta u afere sa raznim muškarcima, a u kasnijem dobu i sa ženama. Ova talentovana slikarka oboljeva od gangrena i odstranjuju joj prste. I pored bolesti, ona nastavlja da slika. Dijegu, kao i Fridi razvod i odvojeost veoma teško padaju, pa ju je zaprosio po drugi put 1940. godine.

1954. godine ova sjajna umetnica umire u snu usled infekcije i upale pluća. Dijego je dozvolio da se od njene porodične kuće napravi muzej u njenu čast. Iza sebe ostavila je dnevnik koji svedoči o njenom detinjstvu, bolesti, ljubavi bez granica prema voljenom suprugu Dijegu Riveri, bolu zbog gubitka bebe…

Frida Kalo je prva južnoamerička slikarka, čije umetničko delo je dospelo u Luvr.

 

Jovana Stanković