NOĆI U PRIŠTINI I DRUGE PESME
Mirko Žarić, nova zbirka poezije Noći u Prištini i druge pesme u izdanju novinsko izdavačke kuće „Panorama Jedinstvo“
Mirkova poezija se nalazi na istim talasnim dužinama s urbanim mitovima, apsurdom i otuđenjem čoveka. Nova zbirka pesama je uznemirujuća, autentična, poetska istina.
Urbani pesnik Mirko Žarić, novinar, urednik i dramaturg, pojavio se na ovogodišnjem Sajmu knjiga sa novom zbirkom pesama pod naslovom Noći u Prištini i druge pesme koju mu je izdala novinsko izdavačka kuća sa Kosova i Metohije, prištinska „Panorama-Jedinstvo“. Knjiga je nastala kao izbor pesama ranije objavljenih knjiga: „Noć, tragovi na papiru“ (1980), Smrtni greh, prilozi“ (1995) i „Dokumenti o strepnji i strahu“ (1997) kao i izbora iz zbirke pesama u rukopisu „Noći u Prištini“.
Priština noću
Mnoge od ranije objavljenih pesama Mirko Žarić je preradio i dobile su novu formu tako da ih smatra skoro novim. Od devedeset i pet pesama novih je pedeset, mada su bile objavljivane u listovima i časopisima, posle izgnanstva iz južne srpske pokrajine. Poezija Mirka Žarića, kao i drugih pesnika južne srpske pokrajine, ma koliko nedovoljno bila poznata matičnoj srpskoj književnosti i šire, ima pravo na značajno mesto u njoj.
Pesnik modernog senzibiliteta
Mirko Žarić se rodio i do završetka srednje škole živeo u urbanoj kosovskomitrovačkoj sredini koja je tada bila uređenija, skaldnija, gradskija, lepša, duševnija… pa možda i odgovornija prema svom žitelju nego ova danas, tako da je on rastući i sazrevajući u takvoj sredini, i u naprednoj intelektualnoj porodici, stekao dobar temelj za nadgradnju talenta kojim je obdaren. Možda i zato u predgovoru knjige „ noći u Prištini i druge pesme“ književni kritičar profesor dr Danica Andrejević kaže:
– Mirko Žarić je možda jedini srpski pesnik s Kosova i Metohije koji poseduje imanentni moderni senzibilitet, urbanu invenciju i osećaj za legende gradskog sveta. Njegova se poezija nalazi na istim talasnim dužinama s urbanim mitovima, apsurdom i otuđenjem savremenog čoveka… Žarić se jasno odvaja od opšteg toka srpske poezije, posebno one na Kosovu i Metohiji i ima svoj put markiran, po Deridinoj teoriji razlike, posebnim prisustvom pesnika u svetu. Mirko Žarić, takođe, nije doslovno išao tragom kosovskog mita koji je široko aktiviran u srpskoj poeziji poslednjih decenija. On nije želeo da epsko „pojede“ estetičko ni da kolektivno „pojede“ erostko, pa je svoju poeziju stvarao na pozornici buke, besa i kakofonije grada, s moćnim prisustvom žene i dejstvom podsvesnog koji nagoveštavaju lični i opšti interes, malo i veliko zlo. Ta vrsta lirskog toka, uvijena u motive, simbole i ideje banalistike grada kao modela antihristovog sveta, kauzalno je povezana s pesnikovim iskošenim, vlastitim pogledom na svet i ukazuje na njegovu različitost u odnosu na generalne pravce lirike u našoj književnosti.
Poetske priče kao testamenti
Poezija kao najviši oblik književne pismenosti osnovna je forma u kojoj se Mirko Žarić izrazio ali njegov izraženi kritički duh i sposobnost da u startu uoči grešku nije ostao bez traga ni u poetici. Njegova poezija je puna i poetskih činjenica o turobnoj strani ljudske sudbine. O bolu, sveopštem i patnji…
– Jedina moguća zaštita od agresivnosti dana i apsurda grada je svakako ljubav prema ženi. U urbanom krugu Kosovske Mitrovice i zavičaja koji on „voli koliko može“, kako sam svedoči, odvija se najveći deo evokacijske i poetičke osnove poezije Mirka Žarića. Samo Kosovo, u celoj zbirci se ukazuje kao simbol belutka, celine koja je bačena, aporeje koja je nerešiva. U ciklusu pesama u prozi ili lirskih eseja pod naslovom „Strah i drhtanje“ Mirko Žarić žanrovski obogaćuje ovu zbirku pesama. Pojedine od ovih poetskih priča predstavljaju gotovo testamentarno zaveštanje pesnika. Ove lirske celine su sinonimi za bugarenje nad sudbinom, tužbalice nad rodnim gradom i legat gubitništva. Jer čovek je uvek na gubitku, kako veli Kuran i Meša Selimović.
A Žarić veli – „Mašta mi je u velikom kvaru“.
Međutim lirski damar još kuca, sabira pesnik svoje snage i kazuje gubitak, svoju noćnu Kosovsku Mitrovicu i noćnu Prištinu i noćni Beograd. Priča o tri grada u jednom pesniku, zapaža dr Andrejević. A Mirko Žarić na kraju knjige „noći u Prištini i druge pesme“ beleži poslednju pesmu pred proterivanje iz grada (Prištine) u kome je, zapravo, kao stvaralac rođen i sazreo. Ta pesma (Noć u Prištini (II) je završnica nove knjige pesama Mirka Žarića koja je jedna uznemirujuća poetska istina saopštena autentičnim pesničkim kazivanjem. A Mirko Žarić je „najbolji pesnik“ kako šapatom reče na sajmu jedan njegov još poznatiji kolega sa Kosova i Metohije, ali nam poštovanje prema njegovom pesničkom šapatu ne dopušta da mu spominjemo ime.
Slavica Đukić
Novinar Jedinstva