SIMBOLIKA SPOMENIKA
Na francuskom groblju Per Lašez nalazi se grob pisca Žorža Rodenbaha, belgijskog simboliste. Njegova figura koja izlazi iz kamene grobnice, a koja u ruci drži ružu, smatra se jednim od najčudnijih spomenika podignutih u čast jednom umetniku. Da li je ova kompozicija dovoljno bizarna da se uvrsti u red spomenika iz horor priča ili sasvim romantična i u skladu sa tananom estetikom simbolizma?
Groblje Per Lašez u Parizu jedno je od najpoznatijih večnih počivališta na svetu. Ne zbog toga što se nalazi u jednoj od najpopularnijih turističkih destinacija, već zato što obiluje prekrasnim spomenicima i večni je dom brojnih legendarnih umetnika poput Džima Morisona, Edit Pjaf, Marije Kalas, Oskara Vajlda, Frederika Šopena, Molijera…
Belgijski pisac Žorž Rodenbah: Portret i spomenik na groblju Per Lašez
Ovom prilikom nećemo govoriti o grobu frontmena grupe “Dors” koji je najčešće zatrpan flašama Džeka Denijelsa ili o večnoj kući autora “Slike Dorijana Greja” koja je prekrivena otiscima nakarminisanih usana.
Na groblju Per Lašez jedan od najčudnijih spomenika, koji je u isto vreme i bizaran i romantičan, pripada jednom belgijskom piscu, za kog verovatno nikada niste čuli.
Žorž Rodenbah (1855-1898) bio je belgijski simbolista, pesnik i pisac, a najpoznatiji je po svom romanu “Briž, mrtvi grad” koji je objavljen 1892. godine.
Radnja ovog romana odvija se u belgijskom gradu Brižu, koji je kao nekadašnji lučki grad imao veliki uspon, ali je vremenom počeo da propada. Priča je o ljubavnoj vezi između sredovečnog udovca Iga i mlade glumice Džejn, koja ga u svemu podseća na njegovu pet godina ranije preminulu suprugu. Živeći među relikvijama koje je ostavila njegova supruga – njena odeća, pisma, čak i uvojak njene kose, on postaje opsednut glumicom, iako sve više vidi koliko je ona različita u odnosu na pokojnu ženu. Njihov međusobni odnos postaje sve grublji i komplikovaniji, pa završava tragično.
Ono što Rodenbahov grob čini bizarnim (mada mnogi u ovom vide krajnje romantičnu crtu) jeste spomenik od kamena u obliku grobnice, u kome je umetnuta figura pisca koja izlazi iz groba i u jednoj ruci drži ružu. Simbolika ovog spomenika je da pisca, koji je preminuo mlad u 43-oj godini, ni smrt ne može zaustaviti. Ovim monumentom, on ostaje bar jednim delom svoga bića iznad nivoa zemlje i sveprisutan u današnjem, savremenom društvu.
Iako je Rodenbah ostao manje-više nepoznat široj čitalačkoj publici, njegov roman “Briž, mrtvi grad” uticao je na mnoge kasnije umetnike. Na primer, motivi iz ovog romana korišćeni su kao radnja za operu “Mrtvi grad” (Die Tote Stadt), kompozitora Eriha Volfganga Korngolda.
Takođe, ovaj roman izvršio je uticaj i na mnoge pisce, uključujući i tvorce romana “Među mrtvima” (D’Entre les morts), koji je adaptiran u scenario za čuveni film “Vrtoglavica” Alfreda Hičkoka iz 1958. godine.
Rodenbaha pominje i nedavno preminuli muzičar Dejvid Bouvi u pesmi “Dancing Out In Space”, objavljenoj na albumu iz 2013. godine. Tačan stih u toj pesmi je: “Silent as Georges Rodenbach” (Tih kao Žorž Rodenbah), koji verovatno aludira na knjigu poezije belgijskog autora “Vladavina tišine” (Le règne du silence).