PROTEST AMERIČKOJ VLASTI
Pismo od 6. aprila 1971. godine dobilo je službeni naziv „Krvavi telegram“, a bilo je upućeno od strane jednog američkog diplomate tadašnjem predsedniku SAD Ričardu Niksonu. Šta je zapravo „krvavo“ u ovom telegramu?
Kad je prepredena Velika Britanija nakon Drugog svetskog rata napuštala svoju najveću koloniju Indiju, 1947. godine su iz političkih i geostrateških razloga podelili jedinstvenu Indiju i stvorili od nekadašnjih severnih regiona Indije gde su većinom živeli muslimani, jednu državu sa dve teritorije, koja je bila sastavljena od dve oblasti između kojih je bila Indija. Međusobna razdaljina tih dveju teritorija jedne države je bila više od 1.600 km! To su bili Zapadni Pakistan – sadašnji Pakistan i Istočni Pakistan – nekadašnji indijski region Bengal.
Zapadni Pakistan (ili sadašnji Pakistan) je administrativno i ekonomski vladao nad Istočnim Pakistanom, i to vrlo surovo, jer se u Istočnom Pakistanu razvio pokret za osamostaljenje prvo bengalskog jezika, a posle i pokret sa težnjom za političkom autonomijom, što centralna vlada iz Islamabada nije dozvoljavala. Uvela je vojnu diktaturu i surove mere protiv bengalskih nacionalista.
Krvavi telegram je pismo od 6. aprila 1971. godine američkog konzula Arčera Blada (1923-2004) koji je službovao u Istočnom Pakistanu, a koje je upućeno tadašnjem američkom predsedniku Ričardu Niksonu zbog odbijanja američke administracije da prizna genocid u Istočnom Pakistanu i razmere stradanja lokalnog stanovništva i što nije obustavljeno snabdevanja Pakistana oružjem.
Rat između Indije i Pakistana je nastao par meseci kasnije, tačnije 3. decembra 1971. godine kada je Indija svojom vojskom pomogla bengalskim pobunjenicima da dobiju nezavisnost. Istočni Pakistan koji je bio pod upravom Zapadnog Pakistana postao je nova država, današnji Bangladeš.
Vojna diktatura Pakistana u Bangladešu je izazvala smrt na desetine i stotine hiljada ljudi. Bio je to krvav građanski rat u kome su i sami bengalci masovno ubijali simpatizere Pakistana.
U toku par godina pred indijsko-pakistanski rat, a i malo posle toga, smatra se da je ubijeno od 300.000 do 3 miliona ljudi (različiti izvori se ne slažu o konačnim ciframa), a bilo je raseljeno i pobeglo iz zemlje oko 10 miliona. Izbeglice su većinom otišle u Indiju, koja je nakon nekoliko meseci razmišljanja ušla u rat protiv Pakistana, jer nije mogla ekonomski i infrastrukturno da izdrži toliki priliv ljudi. Premijerka Indije Indira Gandi je donela odluku o pokretanju rata protiv Pakistana.
Kakve su razmere pogroma u istočnom Pakistanu bile može da posluži kao primer operacija „Traženje svetla“ (Searchlight). Pakistanska vojska je u operaciji suzbijanja nacionalističke opozicije u Istočnom Pakistanu (Bengalu) za samo 3 dana u operaciji „Traženje svetla“ ubila 50.000 intelektualaca, studenata i viđenijih ljudi, želeći da obezglavi narod i bengalce.
Lokalni mediji su dostavljali izveštaje o genocidu, ali je američka vlada to ignorisala i pravila se kao da se ništa ne dešava iz geopolitičkih interesa da ne dozvoli Indiji, Kini i Rusiji dominaciju u regionu.
Otuda su američki konzul Arčer Blad (Archer Blood) i saradnici poslali predsedniku Niksonu telegram sa osudom takvog indolentnog američkog ponašanja u odnosu na žrtve nasilja. Pismo koje je u istoriji postalo poznato kao „Krvavi telegram“, što predstavlja igru reči (konzulovo prezime Blad znači „krv“ na engleskom jeziku).
U ratu Indije i Pakistana koji je trajao svega 13 dana, od 3. do 16. decembra 1971. godine, indijska vojska je ušla u celi Istočni Pakistan, odnela brzu vojnu pobedu i pomogla ostvarivanju nezavisnosti Bangladeša (Bangladeš ima većinsko muslimansko stanovništvo, danas ih ima 146 miliona) kao i u dobar deo severnog Pakistana, region poznat kao Kašmir. Indijci su ostvarili veliku pobedu i zauzeli oko 15.000 kvadratnih kilometara teritorije, eliminisali trećinu pakistanske vojske i zarobili 93.000 pakistanskih vojnika.
Nakon pola godine, tokom leta 1973 godine Indijci su u znak dobre volje vratili osvojenu severnu teritoriju Pakistanu, zadržavši samo par strateških lokacija na nekih 800 km2. Istočni Pakistan nije vraćen Pakistanu, već je postao nezavisna država Bangladeš.
No, to nije kraj stradanja. Posle rata je na osnovu međudržavnog sporazuma Pakistana, Indije i Bangladeša, iz Bangladeša krenulo iseljavanje u Pakistan svih onih koji su bili pristalice Pakistana, pre svega je to bio narod Bihara. iseljavanje je bilo organizovano na državnom nivou, zbog straha Bihara od osvete Bengalaca. Smatra se i da su bengalci u tom građanskom ratu pobili skoro pola miliona pro pakistanskih sugrađana i Bihara. Takvi propakistanski orijentisani sugrađani su posle rata živeli u logorima pa su zato krenuli u Pakistan i to jedan od najvećih egzodusa u istoriji, jer je nasilno razmešteno par stotina hiljada ljudi.
Inače, poniženi Pakistan je izvukao lekciju iz ovog rata i nastalog gubitka teritorije, rešen da u budućnosti nikada više ne dozvoli komadanje svoje teritorije i agresiju na zemlju, pa je otpočeo sa dva važna programa:
– nuklearni program, i posle nekoliko godina, tačnije 1977 godine Pakistan je stvorio i uspešno testirao atomsku bombu, i
– počela je obuka i finansiranje mudžahedina, od kojih su nastali prvo talibani u Afganistanu a onda i Al Kaida širom sveta.
Na žalost, narod Bihara koji su bili simpatizeri Pakistana u Bangladešu, i koji su zbog toga prebegli iz Bangladeša u Pakistan, nisu dobili državljanstvo u pakistanu, nego su decenijama živeli u izbegličkim kampovima po Pakistanu, njih 200.000 je posle skoro 30 godina od rata bilo u kampovima i nije imalo rešeno egzistencijalno pitanje.
I na kraju apsurd cele situacije, Hindusi, to jest Indijci, kojih je bilo u Bangladešu pre i posle rata, i koji su na kraju krajeva i oslobodili Bangladeš uz pomoć braće iz Indije, ubrzano nestaju iz Bangladeša usled pritiska islamskih frakcija u toj zemlji i uskoro ih neće ni biti tamo.