PROKTOLOGIJA – PROKTOLOŠKI PREGLED – PROKTOLOG
Proktologija je grana medicine koja se bavi bolestima završnog dela debelog creva. Proktolog je hirurg koji obavlja proktološki pregled zadnjeg dela debelog creva i analnog otvora – čmara
Loše životne navike savremenog čoveka, nepravilna ishrana, nedovoljno kretanje i dugo sedenje, stvaraju uslove za nastanak brojnih bolesti ovog dela tela. Danas oko 3/4 odraslih osoba ima neku od tegoba u ovoj regiji. Iako su ove bolesti danas sve češće, poznate su od davnina.
Najstariji dokazi opisani su u starom Egiptu. Na jednoj ploči koja datira iz 2500. g. pr.n.e. piše da je faraon Mikerinos svom lekaru dao počasnu titulu nakon uspešnog lečenja. Starogrčki lekar Hipokrat je u dva spisa 400 g. p.n.e. opisao lečenje hemoroida i perianalne fistule.
Lekar koji dijagnostikuje i leči bolesti završnog dela debelog creva zove se proktolog. Proktolozi su pre svega hirurzi, ali neke probleme rešavaju i gastroenterolozi, dermatolozi pa i ginekolozi.
Proktološki pregled podrazumeva pregled analnog kanala i rektuma, što obuhvata poslednjih 15-20 cm debelog creva. Kako se rektoskopija danas sve ređe izvodi, proktološki pregled je postao sinonim za pregled analnog kanala i distalnog dela rektuma što je poslednjih oko 5-7 cm debelog creva.
Pregled se radi u ležećem položaju tako što pacijent leži na svojoj levoj strani sa nogama savijenim u kolenima, prema grudnom košu. Takođe, pregled se može raditi u takozvanom koleno-lakatnom položaju.
Proktološki pregled se sastoji iz četiri odvojena dela: prvi pregled je inspekcija kojom se pregleda deo samog analnog otvora i izgled kože okolne regije.
Drugi pregled je digito-rektalni pregled koji se obavlja prstom na koji je nanešeno neko lubrikantno sredstvo npr vazelin, pri čemu se pregleda deo sluzokože koji se može dohvatiti prstom. Na ovaj način može se pregledati prostata kod muškaraca i materica kod žena.
Treći pregled je anoskopija. Izvodi se tako što se u analni kanal uvlači kratak endoskopski instrument koji ima izvor hladnog svetla, i kojim se pod kontrolom oka pregleda sluzokoža završnog dela debelog creva. Dužina anoskopa varira od 5 mm do 100 mm, a njegova širina od 10-30 mm.
Ukoliko postoji potreba, pregled se može nastaviti sa četvrtim delom, rektoskopijom, koja podrazumeva pregled rektuma.
Na ovaj način pregledamo završnih 25-30 cm debelog creva. Tako se pregleda sluzokoža ovog dela creva, otkrivaju polipi, tumori, upale sluzokože kao i druge, ređe bolesti.
Značajno je da se oko 2/3 zloćudnih tumora debelog creva nalazi upravo u njegovom završnom delu, u poslednjih dvadesetak santimetara tj delu koji je dostupan pri rektoskopskom pregledu. Zbog toga, peporuka je da se proktološki pregledi koji obuhvataju i rektoskopiju, obavljaju na svake dve godine kod osoba starijih od 45 godina. Sa ulaskom u petu deceniju života potreban je i kolonoskopski pregled.
Proktološki pregled nije bolan ali može biti neprijatan zbog same regije koja se pregleda. Bol se može javiti tokom pregleda ukoliko postoji neko oboljenje koje je samo po sebi bolno. Tada se pregled obavlja upotrebom anestetske kreme.
Najčešće tegobe u ovoj regiji su krvarenja, svrab, bolovi, osećaj pritiska, nepotpunog pražnjenja kao i postojanje opipljivih čvorova. Bolesti koje se javljaju u ovoj regiji su hemoroidalna bolest, analni apscesi i fistule, fisure, kondilomi, upale znojnih žlezda ili hidroadenitisi, pilonidalni sinus ili „urasla dlaka“, prolaps ili ispadanje dela sluzokože creva, rektocela, strana tela, inkontinecija ili nekontrolosano pražnjenje, stenoza ili suženje analnog kanala, polipi kao i tumori.
Tumori u ovoj regiji mogu biti porekla debelog creva ali i kože. Takođe, mnoge kožne bolesti kao što su ekzemi, dermatitisi, lichen, psorijaza i druge, na ovoj lokalizaciji spadaju u domen proktologije.
S obzirom na fiziološku ulogu koju obavlja ovaj deo ljudskog organizma, a to je kontrola pražnjenja, sve bolesti i poremećaji koji se javljaju u ovoj regiji vrlo su neugodni za pacijenta i stvaraju velike probleme u svakodnevnom životu.
Kako se radi i o intimnoj regiji, pacijenti se najčešće ustežu da odu na pregled i često samoinicijativno leče mastima i čepićima, uglavnom misleći da imaju najčešću bolest u ovoj regiji, a to su hemoroidi.
Zbog toga što pored ove najčešće bolesti, postoje mnoge druge koje imaju iste ili slične simptome ali se drugačije leče, potrebna je adekvatna dijagnostička obrada u cilju postavljanja odgovarajuče dijagnoze kako bi se započelo adekvatno i pravovremeno lečenje.
Odlaganje i gubitak dragocenog vremena posebno može biti pogubno za izlečenje kada se radi o tumorima ovog dela tela.
Dr Milena Šćepanović
Proktološki pregled: Ako vam je potreban proktološki pregled u Beogradu i pregled analnog kanala, ako vas boli stomak, ako imate probleme sa stolicom, krv u stolici, bol ili svrab u čmaru, bole vas hemoroidi, naglo mršavite, napipavate izrasline na čmaru, onda možete zakazati proktološki pregled ili intervenciju kod Dr Milene Šćepanović našeg vodećeg proktologa.
Termine pregleda možete zakazati u proktološkoj hirurškoj ordinaciji ProktoMed, ulica Mileševska 63, na Crvenom Krstu, Beograd, na sledeće telefone:
Bez mnogo čekanja i stajanja u redovima, u sjajnim uslovima, dobićete pregled savesnog i ozbiljnog lekara i preporuku za terapiju. Savremena infrastruktura, oprema, stručnost medicinskog osoblja i naš proktolog pružiće vam maksimalnu pažnju i posvećenost vašem zdravlju.
[…] se najčešće javlja kod osoba starosti od 30 – 50 godina i češće kod muškaraca. Dijagnoza se postavlja u velikom procentu klinički, pregledom, inspekcijom i/ili digito-rektalnim pregledom […]