OBNOVA CRKVE VOJVODE RADIČA

Da bi se krenulo sa izgradnjom crkve koja će biti na mestu gde je crkvište na starom groblju čeka se odgovor iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Beogradu, a sve ide posredstvom Eparhije Raško-prizrenske i Kosovskometohijske.

 

Na starom groblju u mestu Donji Jasenovik u opštini Zubin Potok nalazi se crkvište sa ostacima crkve koju je, prema predanju, sazidao vojvoda Radič sa svojim vojnicima 1389. godine.

crkvište na starom groblju

Pre dve godine pokrenuta je inicijativa da se crkvica rekonstruiše i na istom mestu sagradi nova. Tragom ove vesti krenuli smo da saznamo više o tome šta je bilo na tom mestu na kojem se i danas nalaze kameni ostaci male crkve. Pored crkve meštani i danas redovno pale sveće na grobovima svojih predaka. Tu ima spomena koji datiraju početkom prošlog veka ali i starijih. To su kameni stećaci. Uz stare su i novi su od crnog mermera…

Osećajući dug prema precima kao i prema potomcima meštanin Donjeg Jasenovika, Milentije Buki Jakšić, carinski službenik, uporan je inicijator i pokretač ideje da se na starom crkvištu u Donjem Jasenoviku ponovo sagradi crkva kako bi meštani imali gde da se prekrste, pomole i upale sveće. On, kao i većina ovdašnjih stanovnika, duboko veruje da je greh da se zapusti staro crkvište i da sve padne u zaborav. Osim toga, od svih sela i naseljenih mesta u Zubinom Potoku, samo Jasenovik nema svoju crkvu. Ponet tom idejom Milentije Jakšić se prvo obratio igumanu manastira Duboki Potok, ocu Romilu Jeliću, da bi ga posavetovao šta da radi, jer je spreman i sam da uloži novac samo da sagradi crkvu na starom groblju u Jasenoviku. Otac Romilo ga je uputio na starešinu velike crkve Svete Trojice u centru Zubinog Potoka što je Milentije i učinio. Razgovarao je sa ocem Milanom Vasićem koji je rado prihvatio njegov predlog jer je i ranije bilo više pokušaja meštana da se obnovi ova crkva. Formirana je Komisija za obnovu crkve i kako za „Jedinstvo“ kaže otac Milan Vasić, čeka se odgovor iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Beogradu, a sve ide posredstvom Eparhije Raško-prizrenske i Kosovskometohijske, kako i nalaže red. Potrebno je uraditi i rekonstrukciju pređašnje crkve da bi posao mogao da krene.

Tajnovito crkvište na starom groblju u Donjem Jasenoviku u Zubinom Potoku vekovima čuva priču o tome šta se tu u stvari dogodilo 1389. godine. Namena ovog svetog mesta nije menjana vekovima. Sve je isto, pouzdano se zna, bar za unazad tri veka. O pisanim dokumentima o ovom mestu nema tragova ili ih nismo pronašli. Ali, većini Kolašinaca dobro je poznato usmeno predanje koje se prenosi s kolena na koleno, o tome šta se tu zbilo za vreme Kosovske bitke. Predanje kaže ovako: Vojvoda Radič je iz Bosne krenuo sa svojm vojskom u Kosovski boj, ali je zakasnio. Kada je sa vojskom stigao na mesto današnjeg starog groblja u Jasenoviku, saznao je da je Kosovski boj već bio završen. Na tom brdovitom uzvišenju sagradio je za jednu noć malu crkvu od kamena koji je, kako se pretpostavlja, donošen sa obližnjeg utvrđenja, Gradine. Predanje kaže da je tom prilikom došlo do sukoba i svađe među vojnicima u kojoj je vojvoda Radič ubijen i na tom mestu sahranjen. Prema rečima meštanina Donjeg Jasenovika Ljubiše Jakšića, prilikom vršenih iskopavanja oko groba na starom crkvištu pukla je nadgrobna ploča i tom prilikom su pronađeni mač i štit za koje se pretpostavlja da su pripadali vojvodi Radiču. Mač i štiti se, kaže Jakšić, čuvaju u nekom muzeju u Beogradu.

Prema ovom svetom mestu Kolašinci se i danas ophode sa dužnim poštovanjem. Starešina crkve Svete Trojice Milan Vasić redovno sveti vodicu oko crkvišta a meštani pale sveće, krsete se i mole za svoje pretke. Milentije Buki Jakšić sa rodbinom, komšijama i prijateljima vodi računa da staro groblje i crkvište ne zaraste u žbunje i strnjike. Ukoliko sve bude krenulo kako valja, može se očekivati da će i građani svojim prilozima sagraditi ili pomoći gradnju crkve.

Autor: Slavica Đukić