SAMOODRŽIVE POPULACIJE
Poznato je da previše gajenih košnica na jednom mestu može imati negativne efekte na divlje pčele i ostale insekte oprašivače.
Možda ste sami bili svedoci naizgled neobičnom rojenju pčela širom Beograda. Naime, rojenje u Beogradu jeste nesvakidašnje česta pojava, zato što u našoj prestonici postoji neobično veliki broj društava koje okupljaju divlje pčele. I to je dobra vest.
Ali zašto bi Beograd bio posebno pogodno stanište za divlje medonosne pčele? U našoj prestonici, uspešna egzistencija brojne, samoodržive populacije slobodno-živećih medonosnih pčela podstaknuta je zapravo i socio-ekonomskim okolnostima.
– Treba istaći i činjenicu da urbano pčelarstvo do skoro nije bilo zastupljeno u Beogradu, što je omogućilo da se zajednica slobodno-živećih medonosnih pčela razvija u skladu sa prirodnom selekcijom, bez „razvodnjavanja“ genetičke raznovrsnosti uplivom gena iz gajenih košnica – piše Jovana Bila Dubaić, doktor ekoloških nauka zaposlena na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu.
Medonosne pčele u Beogradu najviše vole šupljine u zidovima i fasadama, i to na visini od tri do 15 metara. Neka od ovih pčelinjih društava aktivna su dugi niz godina, i to ih čini izuzetnim i vrednim divljenja, posebno ako se uzme u obzir koliko truda danas pčelari ulažu u održavanje svojih košnica, smatra autorka. Ovo su društva koja opstaju a da ih niko ne dohranjuje, ne premešta na povoljna staništa, ne leči i ne ušuškava tokom zime.
Slobodno-živeće pčele su generacijama prilagođavane na lokalne uslove, i imaju potencijal da se bolje nose sa novim izazovima od gajenih društava. One mogu biti naša prva linija odbrane protiv budućih posledica klimatskih promena, kao i novih patogena i parazita, jer svojom genetičkom raznovrsnošću nude jedinstvenu šansu za preživljavanje.
– Kako bismo sačuvali ovo neobično beogradsko bogatstvo, za početak bi trebalo ograničiti urbano pčelarstvo. Ne zabraniti, ali ograničiti. Poznato je da previše gajenih košnica na jednom mestu može imati negativne efekte na divlje pčele i ostale insekte oprašivače. Koliko košnica može da se nađe na jednom mestu najviše zavisi od količine dostupnih resursa, odnosno cvetajućih biljaka – navodi Dubaićeva i dodaje:
– Takođe, donošenjem novih gajenih košnica, i to u staništa gde znamo da ima slobodno-živećih medonosnih pčela, pospešujemo njihovo mešanje, što će rezultirati u genetičkoj homogenizaciji, odnosno gubitku vrednih genetičkih razlika koje je oblikovala prirodna selekcija.
U ovom momentu važno je da sačuvamo te genetičke razlike koje je prirodna selekcija oblikovala, dok ne utvrdimo najbolji način na koji bi prednosti koje ima slobodno-živeća populacija medonosnih pčela u Beogradu, mogle biti iskorišćene i u komercijalnom pčelarstvu.
Izvor: Klima 101