OPASNOST PREJEDANJA
Jedna studija prikupila je informacije o promenama težine 2.924 osobe iz SAD, Nemačke i Japana za 12 meseci. Učesnici u sve tri zemlje su tokom zimskih praznika doživeli oscilacije u težini.
Gojaznost je sve češća i hronična bolest i trenutno peti vodeći uzrok smrti u svetu. Snažno je povezan sa dijabetesom tipa 2, srčanim oboljenjima i određenim vrstama raka.
Istraživanja iz 2000. sugerišu da sezona zimskih praznika, počevši od poslednje nedelje novembra do prve ili druge nedelje januara, može biti vreme značajnog povećanja telesne težine.
Medicinski stručnjaci na Univerzitetu za medicinu i farmaciju u gradu Jašiju u Rumuniji ispitali su obrasce ishrane za zimske praznike. Kulturna sezona je poznata po prekomernoj konzumaciji visokokalorične hrane sa visokim sadržajem šećera, pića i alkohola, uz smanjenu fizičku aktivnost.
Stručnjaci su razmotrili psihološke faktore koji utiču na gojenje tokom zimskih praznika i nutritivnu strukturu popularnih svečanih jela.
Otkrili su da je većina ljudi u studijama koje su analizirali zadržala težinu koju su dobili tokom sezone praznika, posebno oni sa gojaznošću.
Istraživači veruju da je ovaj sistematski pregled bio prvi koji je istraživao značaj obrazaca ishrane tokom zimskih praznika.
Nadaju se da njihovi nalazi mogu pomoći u podsticanju ponašanja povezanih sa dugoročnim uspehom u upravljanju težinom.
Kako zimski praznici utiču na gojaznost?
Starija istraživanja su pokazala da se Amerikanci u proseku ugoje oko jednog kilograma tokom praznika.
Dodatna težina može iznositi više od 50 odsto od ukupnih dobijenih kilograma tokom godine. Shodno tome, višak kilograma na odmoru može doprineti ciklusu postepenog povećanja težine tokom života osobe.
Gastroenterolog dr Stiven Bataš kaže sledeće:
„Sezona praznika može biti stresna i oni koji su pod stresom obično imaju viši nivo kortizola, hormona koji se oslobađa kao odgovor na stres. Visok nivo kortizola može dovesti do povećanja telesne težine zbog stalne želje za jelom. Ljudi tokom zimskih praznika mogu imati i do 80 odsto veći nivo melatonina. Ovaj hormon je povezan sa ciklusom spavanja i buđenja i povećanim apetitom.“
Dr Bataš je objasnio da to znači da poremećeni san može povećati apetit, što može da izazove veći unos kalorične hrane i povećanu šansu za dobijanje na težini.
Povećanje telesne težine tokom praznika može imati dugoročan uticaj
Jedna multinacionalna studija prikupila je informacije o promenama težine 2.924 osobe iz SAD, Nemačke i Japana tokom perioda od 12 meseci.
Učesnici u sve tri zemlje tokom zimskih praznika doživeli su oscilacije u težini. Otprilike polovina dobijene težine ostala je do kraja studije, što sugeriše da povećanje telesne težine vezano za praznike može imati dugoročne efekte.
U drugim studijama, stručnjaci su primetili da je veća verovatnoća da će ljudi sa problemom gojaznosti dobiti na težini dok su na odmoru nego ljudi sa normalnom težinom. Neka istraživanja su pokazala pozitivnu korelaciju između jedenja u restoranima tokom praznika i povećanja BMI.
Gojaznost povezana sa većim gubitkom težine tokom praznika
Istraživački tim je otkrio da tipični obrasci ishrane za zimske praznike konstantno izazivaju povećanje telesne težine kod ljudi sa normalnim ili višim BMI.
Štaviše, osobe sa problemom gojaznosti ugojile su se više od onih sa normalnom težinom, a imale su i veće poteškoće da izgube višak kilograma nakon sezone praznika.
Istraživači su na posletku zaključili da je gojaznost „višestruko stanje“ koje zahteva stalnu, multidisciplinarnu pomoć za upravljanje težinom.