POSLEDICA HRONIČNOG STANJA PLUĆA
Astma je povezana sa poteškoćama u pamćenju kod dece, a rani početak ove bolesti može da pogorša deficit pamćenja, smatra nova studija sa Univerziteta Kalifornija.
Studija, prva ovakve vrste koja povezuje astmu i deficit pamćenja kod dece, objavljena je nedavno i naglašava važnost posmatranja astme kao potencijalnog izvora kognitivnih poteškoća mališana.
Prema rečima glavne autorke, profesorke psihologije Simone Geti, svi postajemo sve svesniji da hronične bolesti, ne samo astma već i dijabetes, srčana oboljenja i druge, mogu dovesti decu u povećan rizik od kognitivnih poteškoća i deficit pamćenja.
– Moramo da razumemo faktore koji bi mogli da pogoršaju ili zaštite od rizika – navela je autorka ovog istraživanja.
Veza astme sa pamćenjem kod dece
Astma je hronično stanje koje pogađa pluća. Napadi se pokreću kada zapaljenje izaziva stezanje disajnih puteva, što otežava disanje. Od astme boluje oko 260 miliona ljudi širom sveta. U SAD otprilike 4,6 miliona dece ima astmu.
Detinjstvo je, inače, period brzog poboljšanja pamćenja i opšte kognicije. Kod dece sa astmom to poboljšanje može biti sporije, smatra istraživački tim ove studije.
Ona je uključila podatke 2.062 dece starosti između devet i 10 godina sa astmom kako bi se testiralo kako to stanje može uticati na epizodno pamćenje i druge kognitivne mere. Epizodična memorija je specifična vrsta sećanja koja čini priče naših života. Tako pamtimo iskustva i emocije, poput događaja i ljudi i predmeta koji su bili tamo.
Analiza je otkrila da su deca sa astmom imala niže rezultate na zadatku epizodnog pamćenja od dece bez bolesti na plućima. Na manjem uzorku od 473 dece koja su praćena dve godine, istraživački tim je otkrio da deca sa ranijim početkom astme, koja su obolela duže vreme, takođe imaju sporiji razvoj pamćenja tokom vremena.
Podaci iz ove studije su iz Nacionalnog instituta za zdravlje i prikupljani su počevši od 2015. kao deo velike i tekuće studije o kognitivnom razvoju mozga 11.800 adolescenata. Analiza je uporedila decu koja su delila slične karakteristike kako bi se utvrdilo da su razlike u pamćenju i drugim ishodima povezane sa samom astmom.
Izbegavanje dugoročnih posledica astme
Ovi deficiti pamćenja mogu imati dugoročne posledice, smatraju istraživači. U prethodnim studijama sa starijim osobama i životinjama, astma je bila povezana sa većim rizikom od demencije i Alchajmerove bolesti, od čega oba ova stanja utiču na pamćenje.
Astma bi, dakle, mogla dovesti decu u povećan rizik od kasnijeg razvoja nečeg ozbiljnijeg, kao što je demencija u odrasloj dobi.
Iako studija nije procenila mehanizam odgovoran za poteškoće sa pamćenjem povezane sa astmom, istraživački tim je naveo različite potencijalne faktore, kao što su produžena upala usled astme ili ponovljeni poremećaji u snabdevanju mozga kiseonikom usled napada astme.
Istraživanje na glodarima je takođe otkrilo da uobičajeni lekovi za astmu imaju merljiv efekat na hipokampus, strukturu u mozgu koja igra osnovnu ulogu u epizodičnom pamćenju i kod glodara i kod ljudi.