Manastir Ulaska Gospodnjeg u Jerusalim u Vitaniji

SVETINJA U IZRAELU

Na jednom od brda Vitanije smešten je pravoslavni muški manastir u čast Ulaska Gospodnjeg u Jerusalim.

Na mestu manastira Ulaska Gospodnjeg u Jerusalim u Vitaniji nalazi se u hladovini kamen sa kojeg je po predanju Hristos seo na magarca.

Mesto Vifagi (jevrejski „beit pagi“ – „dom smokve“) je neveliko naselje na steni Maslinske gore, koje stoji tik uz Vitaniju. Sada je deo Jerusalima. U Vitaniju su apostoli doveli Spasitelju magaricu i magare. U njenoj okolini Hristos je prokleo smokvu. Okolina Vitanije bila je prekrivena figovim drvećem (smokvama), čiji plodovi sazrevaju pre drugih, to je i dalo naziv naselju.

U opisima Svete zemlje od IV do VIII veka ne govori se o nekakvim crkvenim građevinama na mestu Vitanije. Epifanije Monah (IX vek) govori o viševekovnoj maslini u Vitaniji, čije su grane sekli na praznik Ulaska Gospodnjeg u Jerusalim. Od IX veka pojavljuju se svedočanstva hodočasnika o kamenu sa kojeg je Spasitelj seo na magarca (veliki komad mermera, saglasno monahu Bernardu). U Hodočašću u Svetu Zemlju ruskog igumana Danila (XII vek) takođe se spominje „stub“. Veliki monolitni kamen u formi pravilne kocke sa ostacima živopisa nađen je za vreme iskopavanja u rejonu savremenog Džabal at-Tura ili Kafr at-Tura.

Sačuvani fragment latinskog natpisa na jednoj od strana sadrživ naziv „Vitanija“. Kamen, koji je dobio naziv Vitanijska stela, u XII veku bio je prekriven freskama sa četiri strane: susret Isusa Hrista sa Martom i Marijom, Vaskrsenje pravednog Lazara, dvojica apostola koji vode magarca i magaricu u Vitaniju, Ulazak Gospoda u Jerusalim“. Freskama je takođe bila pokrivena gornja strana kamena. S jedne strane u steli postoji nevelika niša čija je namena nepoznata. Katolici smatraju vitanijsku stelu upravo onim kamenom sa kojeg je Gospod seo na magarca, međutim ona je suviše velika za to. Danas se stela nalazi sleva od oltara u hramu francuskog manastira na Maslinskoj gori i okružena je dekorativnom gvozdenom rešetkom.

Na jednom od brda Vitanije smešten je pravoslavni muški manastir (pripada Jerusalimskoj Pravoslavnoj Crkvi) u čast Ulaska Gospodnjeg u Jerusalim. Tamo se nalazi senka nad uglavljenim kamenom, gde je Spasitelj seo na magarca. Zbog toga iz manastira na Cveti započinje litija koja ponavlja Spasiteljev put u Jerusalim.