LEK IZ ANTIČKOG VREMENA
Osim meda, mleča i propolisa, pčele proizvode i još nešto od čega se ne očekuje da ima lekovita dejstva. U pitanju je pčelinji otrov, koji može da pomogne u lečenju osteoartritisa.
Medonosne pčele su poznate po proizvodnji korisnih proizvoda kao što su med, matični mleč, pčelinji polen i propolis. Osim što služe kao hrana (med), ovi prirodni proizvodi se široko koriste zbog svojih značajnih zdravstvenih blagodeti.
Postoji još jedna stvar koju medonosne pčele proizvode i za koju većina ljudi ne bi očekivala da imaju lekovitu upotrebu. To je pčelinji otrov – bezbojna, kisela tečnost koju pčele izlučuju svojim ubodima. Pčelinji otrov ima iznenađujuću istoriju upotrebe kao lek koji datira iz antičkih vremena.
Zapisi sugerišu da su drevni Kinezi, Egipćani i Grci verovali u snagu pčelinjeg otrova i koristili ga za lečenje ljudskih bolesti, posebno reumatizma i artritisa. Poznata kao terapija pčelinjim otrovom, ili apiterapija, o njenim lekovitim efektima prvi put su razgovarali savremeni istraživači u članku objavljenom još 1888. godine.
U nedavnoj studiji, američki i južnokorejski istraživači procenili su potencijal prečišćenog otrova evropske medonosne pčele (Apis mellifera) za lečenje bolova u kolenu povezanih sa osteoartritisom i poboljšanje fizičke funkcije. Ovo ispitivanje pokazalo je da je ova bioterapija pouzdan alternativni tretman kod osteoartritisa, inače uobičajenog oblika artritisa koji pogađa milione ljudi širom sveta.
Istraživači su svoja otkrića objavili u časopisu „The Journal of Alternative and Complementary Medicine“.
Osteoartritis, koji često pogađa ruke, kolena, kukove i kičmu i može nepovratno da ošteti bilo koji zglob, bolest je koja se polako razvija i vremenom pogoršava. Ponekad se naziva i bolest „habanja“, jer se javlja kada hrskavica koja ublažava kosti u zglobovima postepeno propada.
Bol koji dolazi sa osteoartritisom uzrokovan je trljanjem kostiju jedna o drugu. Vezivno tkivo, koje drži zglobove zajedno, pogoršava se i oni postaju upaljeni. Ljudi sa teškim oboljenjem osteoartritisa ne pate samo od hroničnih bolova u zglobovima, već i od ukočenosti, što znatno smanjuje kvalitet njihovog života.
Upotreba pčelinjeg otrova kao prirodnog leka može se pratiti još od vremena Hipokrata. Široko smatran ocem medicine, Hipokrat je bio jedan od prvih iscelitelja koji je lečio bol u zglobovima i artritis upravo otrovom medonosne pčele. Iako su moderne studije izvestile o oprečnim rezultatima, pčelinji otrov je predložen kao terapija ne samo za artritis, već i za druga bolna stanja poput bursitisa, tendonitisa, gihta, herpes zostera i opekotina.
Da bi testirali efikasnost bioterapije pčelinjim otrovom u ublažavanju bolova kod osteoartritisa, istraživači su regrutovali 538 pacijenata sa radiografijom osteoartritisa kolena stepena 1-3 po Kelgren/Lorensu.
Istraživači su pacijentima davali 12 dermalnih injekcija histamina (kontrola) ili prečišćenog pčelinjeg otrova. Pri svakoj od 12 nedeljnih poseta, davali su set od 15 dermalnih injekcija na preciziranim tačkama akupunkture – pet na svakom kolenu i pet u blizini spinoznih procesa. Svaka injekcija sadržala je 2,75 mikrograma (mcg) histamina ili 100 mcg pčelinjeg otrova.
Istraživači su izvestili da je, u poređenju sa kontrolom, bioterapija pčelinjim otrovom značajno poboljšala rezultate bola i fizičku funkciju kod osteoartritisa nakon 12 nedelja. Ova poboljšanja zadržana su četiri nedelje nakon tretmana.
Na osnovu ovih otkrića, istraživači su zaključili da bioterapija prečišćenim pčelinjim otrovom može značajno poboljšati bol od osteoartritisa kolena i fizičku funkciju.