VEZA IZMEĐU ZUBA I ZGLOBOVA
Parodontalne bakterije, koje pogađa desni i tkiva koja okružuju zube, nosioci su jednog od najčešćih stomatoloških oboljenja širom sveta.
Najčešće uzrokovana stvaranjem i akumulacijom bakterijskog biofilma oko zuba, parodontalna bolest može na kraju dovesti do gubitka zuba ako se ostavi bez nadzora.
Zanimljivo je da inflamatorni efekti parodontalnih bakterija mogu ići daleko izvan usta, što dovodi do sistemskih efekata. Tokom proteklih nekoliko decenija, kliničke studije su otkrile da je parodontalni patogen Aggregatibacter actinomicetemcomitans usko povezan sa pojavom i pogoršanjem reumatoidnog artritisa, ozbiljne autoimune bolesti koja pogađa zglobove. Međutim, ono što se spušta na molekularnom nivou ostaje uglavnom neistraženo i nejasno.
U nedavnoj studiji objavljenoj u Međunarodnom časopisu za oralnu nauku, istraživački tim sa Tokijskog medicinskog i stomatološkog univerziteta pokušao je da popuni ovu prazninu u znanju kroz detaljne mehaničke studije na životinjskom modelu.
Prvo, istraživači su sproveli preliminarne eksperimente da bi potvrdili da li infekcija parodontalne bakterije A. actinomicetemcomitans utiče na artritis kod miševa. U tu svrhu, koristili su mišji model artritisa izazvanog antitelom kolagenom, koji je dobro uspostavljen eksperimentalni model koji oponaša nekoliko aspekata ove autoimune bolesti kod ljudi. Otkrili su da je infekcija ovom specifičnom bakterijom dovela do povećanog otoka udova, ćelijske infiltracije u sluznicu zglobova i viših nivoa inflamatornog citokina interleukina unutar udova.
Značajno je da se ovi simptomi pogoršanja reumatoidnog artritisa mogu suzbiti davanjem hemijskog agensa zvanog klodronat koji iscrpljuje makrofage (tip imune ćelije). Ovo je pokazalo da su makrofagi na neki način uključeni u pogoršanje reumatoidnog artritisa izazvanog infekcijom A. actinomicetemcomitans.
Dalje istraživanje korišćenjem makrofaga dobijenih iz koštane srži miša otkrilo je da infekcija A. actinomicetemcomitans povećava proizvodnju interleukina. Zauzvrat, ovo je pokrenulo aktivaciju multiproteinskog kompleksa poznatog kao inflamasom, koji igra ključnu ulogu u pokretanju i modulaciji inflamatornog odgovora tela na infekcije.
Istraživači su dodali još jedan deo ovoj slagalici koristeći miševe sa nedostatkom kaspaze-11. Kod ovih životinja, aktivacija inflamasoma usled A. actinomicetemcomitans je potisnuta. Što je najvažnije, miševi sa nedostatkom kaspaze-11 pokazali su manje pogoršanje simptoma artritisa, nagoveštavajući važnu ulogu koju kaspaza-11 igra u ovom kontekstu.
„Naši rezultati istraživanja pružaju nove uvide u uticaj koji imaju parodontalne patogene bakterije na pogoršanje stanja reumatoidnog artritisa kroz aktivaciju inflamasoma, nudeći važne informacije o dugotrajnoj vezi između parodontalne bolesti i drugih sistemskih oboljenja“, ističe profesor Tošihiko Suzuki, jedan od vodećih autora studije.
Uz malo sreće, ovi naučni napori doprineće razvoju novih terapijskih strategija za upravljanje reumatoidnim artritisom.
„Nalazi ovog istraživanja mogu otvoriti put napretku u kliničkim tretmanima reumatoidnog artritisa izazvanog infekcijom parodontalne bakterije A. actinomicetemcomitans. Naš predlog da se inhibira aktivacija inflamasoma mogao bi ublažiti širenje upale na zglobove, što rezultira oporavkom od simptoma artritisa“, kaže glavni autor dr Tokuđu Okano i zaključuje:
„Štaviše, ishod našeg rada mogao bi da doprinese razvoju strategija lečenja ne samo artritisa već i drugih sistemskih bolesti, kao što je Alchajmerova bolest, koja je takođe povezana sa parodontalnim patogenim bakterijama“.